Niet-bancaire financiering voor mkb-ondernemers

In de praktijk blijkt het voor mkb-ondernemingen steeds lastiger om bancaire financiering aan te trekken. Zij counteren dat door erop te wijzen dat de banken ‘nog steeds’ de grootste financier van het mkb zijn.[1]  Dat doet niet af aan de observatie van veel mkb-ondernemingen dat banken steeds vaker ‘nee’ antwoorden op aanvragen voor zakelijke leningen. In deze blog leest u over de niet-bancaire financiering.

Dat roept de vraag op welke alternatieven daarvoor bestaan. Want alternatieven zijn er wel degelijk: informal investors, venture capital, een lening bij een relatie zijn voorbeelden van niet-bancaire financiering. Soms staan deze partijen erom bekend dat zij actief op zoek zijn naar mogelijkheden om geld in te investeren.

Maar u kunt ook zelf initiatief voor niet-bancaire financiering nemen. De wet biedt daarvoor mogelijkheden, maar het is zaak goed te weten wat u doet. De wettelijke regelingen zijn een mijnenveld. Een (onbedoelde) fout is snel gemaakt en op een tik over de vingers van de toezichthouder zit u uiteraard niet te wachten.

Hoe steekt u zo’n alternatieve niet-bancaire financiering aan de vork? Dat hangt van veel factoren af. Een belangrijke vraag is of u bereid bent zeggenschap van de geldverstrekker te accepteren. Wilt u dat liever niet, dan ligt een vreemdvermogenfinanciering voor de hand. Bij een geldlening hoeft u immers in de basis alleen maar te zorgen dat u aan uw rente- en aflossingsverplichtingen voldoet. Ook is gebruikelijk dat de geldverstrekker periodiek financiële informatie wil. Net als de bank dus, eigenlijk.

Deze blog gaat alleen over vreemdvermogenfinanciering: hoe leen ik geld voor mijn onderneming? Als uw onderneming geld inleent, ontstaan meerdere geldstromen: van de uitlener naar de inlener (de hoofdsom) en van de inlener naar de uitlener (rente en aflossing). De wetgever verbindt daar gevolgen aan.

Een belangrijke is het verbod op – zoals de wet het noemt – het aantrekken van opvorderbare gelden van het publiek. Met andere woorden: u mag niet zomaar geld lenen van een ander dan de bank (niet-bancaire financiering).

Niet zomaar, want er zijn mogelijkheden om zonder overtreding van het verbod geld te lenen, zoals bijvoorbeeld als dat gebeurt tegen uitgifte van effecten, obligaties dus. Een obligatie is in feite een in stukken geknipte lening. Ieder stukje is een obligatie. Bijvoorbeeld: u heeft EUR 1.000.000 nodig. Dat kan worden opgedeeld in 10.000 obligaties van EUR 100 nominaal. De wet stelt wel voorwaarden aan zo’n uitgifte.

De hoofdregel is dat u een prospectus moet uitgeven waarin de kenmerken en risico’s van de obligaties en uw onderneming zijn beschreven. Ook moet u daarin informatie opnemen over de bestuurders, de financiën en tal van andere onderwerpen. Het prospectus moet worden goedgekeurd door de AFM. Dat is vaak een kostbaar en soms langdurig proces. Maar ook op de prospectusplicht bestaan uitzonderingen en vrijstellingen.

Denk bijvoorbeeld aan aanbiedingen aan minder dan 150 personen. Of een aanbieding van obligaties met een nominale- of pakketwaarde van ten minste EUR 100.000. Of als u binnen de EER in 12 maanden maximaal EUR 5.000.000 aantrekt. Vrijstellingen en uitzonderingen kunnen als regel niet worden gecombineerd. Het is dus zaak van tevoren helder voor ogen te hebben wat de financieringsbehoefte is, waarvoor niet-bancaire financiering nodig is en in welke vijver van geldschieters u wilt gaan vissen.

Als u een obligatielening aanbiedt, dan bepaalt u in beginsel zelf de voorwaarden: rente, looptijd, opschorting van rentetermijnen als de resultaten tegenvallen, een plus als het goed gaat, bijzondere regelingen over vervroegde aflossing, et cetera. Natuurlijk zal het pakket van voorwaarden onder de streep ook voor de geldschieter aantrekkelijk moeten zijn. Zo voorkomt u dat een potentiële financier zijn geld aan uw buurman uitleent en u met lege handen blijft zitten. Tegenover een vaak wat hogere rente staat dat u uit bredere kring werkkapitaal voor uw onderneming of een speciaal project kunt aantrekken. Zo kan niet-bancaire financiering een aantrekkelijk alternatief zijn voor een traditionele lening bij de bank.

Als u weet wat u wilt, dan is er veel mogelijk. Yspeert advocaten beschikt over de expertise u over niet-bancaire financiering te adviseren. Onze specialisten van de sectie Financieel Recht, Harm Jan Tulp en Sarah de Recht, staan u graag te woord over niet-bancaire financiering. Ook als u uw wensen (nog) niet helder heeft. Mailen kan ook: h.tulp@yspeert.nl of s.derecht@yspeert.nl.  

[1] Zie https://www.nvb.nl/nieuws/de-mythe-ontkracht-banken-zijn-er-wel-degelijk-voor-het-mkb/.