De gefaseerde invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb 2024)

Het zal u waarschijnlijk niet zijn ontgaan dat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (de ‘Wkb’) per 1 januari 2024 (stapsgewijs) in werking is getreden. De Wkb 2024 – met daarin de nodige publiek- en privaatrechtelijke wijzigingen – moet ervoor zorgen dat de kwaliteit van bouwwerken verbeterd wordt en dat tegelijkertijd de positie van de opdrachtgever wordt versterkt. Het ‘publiekrechtelijke’ gedeelte ziet onder andere op een (ingrijpende) stelselwijziging voor het vergunningsproces, toezicht en handhaving bij bouwactiviteiten. Het ‘privaatrechtelijke’ deel heeft betrekking op wijzigingen in Boek 7 van het BW en is een relatief kleine aanvulling op de veel ingrijpender stelselwijziging die met het ‘publiekrechtelijke’ gedeelte is beoogd.

Wij merken dat er in de praktijk de nodige onduidelijkheid bestaat over de gefaseerde invoering van de Wkb 2024. In deze blog gaan we daarom nader in op deze gefaseerde invoering en leest u vanaf welk moment de publiek- én privaatrechtelijke delen gaan gelden. 

Voor wat betreft de ingangsdatum van de Wkb geldt allereerst dat de wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek, oftewel het privaatrechtelijke deel van de Wkb, per 1 januari 2024 in werking zijn getreden voor aanneemovereenkomsten die zijn gesloten vanaf 1 januari 2024. De enige uitzondering hierop is de verscherpte waarschuwingsplicht, die per 1 januari 2024 ook voor lopende aanneemovereenkomsten is gaan gelden. Het privaatrechtelijke deel van de Wkb geldt voor alle bouwwerken. Dus alle gevolgklassen, vergunningsvrij en ook verbouwingen.

Voor het publiekrechtelijke deel van de Wkb 2024 – onder meer de melding bouwactiviteit, het inschakelen van de kwaliteitsborger en het dossier bevoegd gezag – geldt dat dit per 1 januari 2024 in werking is getreden voor alle aanvragen die zijn gedaan per voornoemde datum. Dit geldt (vooralsnog) alleen voor de nieuwbouw van (eenvoudige) bouwwerken die onder gevolgklasse 1 vallen, zoals bijvoorbeeld eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden.

Verbouwactiviteiten zullen (naar verwachting) vanaf 1 juli 2025 onder gevolgklasse 1 gaan vallen, zodat het publiekrechtelijke deel van de Wkb pas vanaf dat moment zal gaan gelden voor deze categorie. Of dit ook daadwerkelijk het geval zal zijn, is nog afwachten. Tot die datum nemen gemeenten vergunningsplichtige verbouwactiviteiten dus nog gewoon in behandeling en behoeft er geen kwaliteitsborger te worden ingeschakeld. Deze gefaseerde invoering geeft de betrokken partijen de kans om ervaring op te doen met de nieuwe werkwijze voor toezicht in de bouw.

Wilt u meer weten over dit onderwerp, zoals (bijvoorbeeld) over de aard en inhoud van de (publiek- of privaatrechtelijke) wijzigingen, of vraagt u zich af of uw huidige contracten voldoende zijn afgestemd op de Wkb 2024? Neemt u dan gerust contact op met Wouter Leerink of Rick Hoiting of kijk op onze bouwrecht pagina.