Wat is een UBO?

De term ‘UBO’ staat voor ‘ultimate beneficial owner’, ofwel: uiteindelijk belanghebbende.

De UBO is actueel. In mijn blog van 27 februari 2020 schreef ik over de komst van het UBO-register. Dat zou per 10 januari 2020 in werking moeten zijn getreden, omdat Nederland per die datum de Vijfde Antiwitwasrichtlijn[1] moest hebben geïmplementeerd. Maar er is vertraging. Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer het register, dat wordt geregeld in de Handelsregisterwet 2007, open gaat.

De term ‘UBO’ vindt zijn grondslag in het Europese recht, meer in het bijzonder de Vierde Antwiwitwasrichtlijn[2] en heeft per 25 juli 2018 in het Nederlandse recht zijn weg gevonden naar de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (“ Wwft”).

De Wwft legt verschillende verplichtingen op aan bijvoorbeeld banken en verzekeraars, maar ook accountants, belastingadviseurs en advocaten. Een van die verplichtingen is dat die instellingen van elke cliënt een UBO moeten aanwijzen en – zodra dat register er is – registreren. Het is dus goed om stil te staan bij de vraag: wat is een UBO?

Een UBO is altijd een natuurlijk persoon. Een natuurlijk persoon kan UBO zijn van een rechtspersoon (zoals een BV, NV of stichting) of personenvennootschap (zoals een v.o.f., maatschap of c.v.).

Er zijn twee criteria aan de hand waarvan kan worden vastgesteld wie UBO is. Maar als het niet mogelijk is om aan de hand van die criteria een ‘echte’ UBO vast te stellen, dan moet er tóch een UBO worden vastgesteld. Die wordt aangeduid als pseudo-UBO.

De twee criteria waarmee kan worden bepaald wie een UBO is, zijn (i) uiteindelijke eigendom; en (ii) uiteindelijke zeggenschap. Het Uitvoeringsbesluit Wwft 2018 werkt dat verder uit.

UBO van een BV of NV (behalve een beurs-NV) ben je als je (rechtstreeks of niet-rechtstreeks) meer dan 25% van de aandelen houdt of als je meer dan 25% van de stemrechten kunt uitoefenen.

UBO van een stichting of vereniging ben je als je rechtstreeks of niet-rechtstreeks een eigendomsbelang hebt van meer dan 25%, als je meer dan 25% van de stemmen kunt uitbrengen bij statutenwijziging, of als je de feitelijke zeggenschap hebt over de stichting of de vereniging.

Ook personenvennootschappen hebben verplicht een UBO. Dat ben je als je een eigendomsbelang hebt van meer dan 25% of als je meer dan 25% van de stemmen kan uitoefenen.

En wat als een BV vier of meer aandeelhouders heeft, die allemaal hetzelfde aantal aandelen houden? Dan kan er nooit een aandeelhouder zijn die meer dan 25% van de aandelen heeft. In zo’n geval moet je tóch een UBO aanwijzen. In de praktijk wordt die aangeduid als pseudo-UBO en dat ben je als je deel uitmaakt van het hoger leidinggevend personeel. In de praktijk is dat de directeur.

Meer weten? Kantoorgenoot Harm Jan Tulp praat u graag bij.

[1]              Richtlijn (EU) 2018/843.

[2]              Richtlijn (EU) 2015/849.