Overzicht rechtspraak Centrale Raad van Beroep 2021 (sociaal domein)

Ook dit jaar, waren er weer een aantal opvallende uitspraken. Eén van deze uitspraken is Zwijndrecht II (https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:CRVB:2021:1327). De Centrale Raad van Beroep oordeelde op 26 mei 2021 dat artikel 2.3, eerste lid, van de Jeugdwet geen ruimte biedt voor een beoordeling van de financiële draagkracht van een gezin om zelf jeugdhulp te kunnen verlenen. Dit betekent dus dat de gemeente bij het onderzoek naar de ‘eigen kracht’ niet mag toetsen of de ouders voldoende financiële draagkracht hebben om zelf de jeugdhulp te verlenen.

De bekendste uitspraak van dit jaar is ongetwijfeld de ‘boodschappenaffaire’. Deze riep veel vraagtekens op en was veelvuldig in het nieuws. Uiteindelijk oordeelde de Centrale Raad van Beroep op 23 augustus 2021 in deze zaak dat de gemeente terecht de bijstand heeft teruggevorderd ter hoogte van de Nibudnorm. Wel wordt het bedrag van de terugvordering verlaagd, mede omdat de gemeente niet aannemelijk heeft kunnen maken dat de bijstandsgerechtigde over de hele periode haar inlichtingenplicht had geschonden. Opvallend is ook, dat er € 200,- smartengeld is toegekend vanwege een onrechtmatig huisbezoek. Het college had deze schadepost onvoldoende betwist. https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:CRVB:2021:1918

Op 9 juli van dit jaar oordeelde de Centrale Raad van Beroep (in de gemengde kamer), dat de bestuursrechter niet langer ambtshalve de tijdigheid van een bezwaar beoordeelt. Deze uitspraak heeft dus gevolgen voor alle procedures op het gebied van het bestuursrecht. Met deze uitspraak, wordt er teruggekomen op de jarenlange heersende leer dat de bestuursrechter in (hoger) beroep ambtshalve toetst of het bezwaar wel tijdig is ingediend. Hiermee wordt voorkomen dat de rechter alsnog oordeelt dat er sprake is van niet-ontvankelijkheid, en de zaak dus niet inhoudelijk beoordeelt, indien er ondanks de termijnoverschrijding wel een inhoudelijke beslissing op bezwaar is afgegeven. https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:CRVB:2021:1500

Als een bijstandsontvanger niet meewerkt aan re-integratie naar betaald werk en een college kan kiezen uit twee verschillende soorten maatregelen, dan mag zij kiezen voor de zwaardere. Maar dat hoeft niet. Dit heeft de Centrale Raad van Beroep in zijn uitspraak van 1 maart 2021 bepaald. De belanghebbende in kwestie werkte totaal niet mee aan re-integratie. Eén keer had hij zich echter ziekgemeld. Als het college niet vraagt om een onderbouwing van de ziekmelding, dan is het naar het oordeel van de Centrale Raad van Beroep niet terecht dat er dan een maatregel wordt opgelegd. https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:CRVB:2021:400

Op 8 december 2021 oordeelde de Centrale Raad van Beroep dat het college terecht de aanvraag voor een woningaanpassing in de vorm van een aanbouw aan de woning had afgewezen. De aanvrager had niet aan de hand van controleerbare gegevens aannemelijk gemaakt, dat er ten tijde van de aankoop van de woning geen geschikte woningen beschikbaar waren. Er was voor de aankoop wel contact geweest met de gemeente maar dit had betrekking op andere voorzieningen, zoals een rollator en huishoudelijke hulp. Pas na de aankoop van de woning had de belanghebbende zich voor de aanpassing gemeld. https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:CRVB:2021:3070&showbutton=true&keyword=wmo%20verordening%20huishoudelijke%20hulp

Als laatste wil ik nog de uitspraak van de rechtbank Rotterdam d.d. 16 december 2021 benoemen. Alhoewel dit geen uitspraak is van de Centrale Raad van Beroep, kan deze zeker relevant zijn voor de dagelijkse praktijk. In deze zaak werd een maaltijdservice niet aangemerkt als een algemeen gebruikelijke voorziening, vanwege de hoge kosten. De kosten bedroegen namelijk € 220,- per maand en dit is volgens de rechtbank financieel niet te dragen met een minimuminkomen. https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBROT:2021:12252&showbutton=true&keyword=wmo

Heeft u als gemeente(ambtenaar) vragen op het gebied van het sociaal domein, wilt u hulp bij het voeren van procedures of wilt u uw verordeningen of beleid laten controleren? Neemt u dan gerust contact op. Uw eerste aanspreekpunt is Karin Kamps.