Ieder mens maakt fouten, ook de dierenarts - Leidt een (onjuist) keuringsrapport tot aansprakelijkheid van de dierenarts?

Het is eindelijk gelukt: u denkt uw droompaard gevonden te hebben. Het paard moet voor de koop alleen nog klinisch gekeurd worden door een dierenarts. Tijdens deze aankoopkeuring worden door de dierenarts geen bijzonderheden gevonden en wordt door hem een positief aankoopadvies gegeven. Op grond daarvan denkt u een gezond paard te hebben gekocht. Een week later is het inmiddels gekochte paard stokkreupel en blijkt bij een second opinion dat dezelfde foto’s helemaal geen positief beeld toonden. De vraag die in deze blog wordt besproken is of de koper zich alsdan kan verhalen op de keuringsarts. Met andere woorden: dient de dierenarts dan de schade of een deel daarvan aan de koper te betalen als deze op basis van zijn te rooskleurige conclusie het paard heeft gekocht? In deze blog leest u over de aansprakelijkheid van de dierenarts.

Er bestaat voor de koper de mogelijkheid om tegen de dierenarts die het keuringsrapport heeft opgesteld een klacht in te dienen bij het Veterinair Tuchtcollege.

De tuchtrechtelijke norm die het Veterinair Tuchtcollege hanteert is of de dierenarts tekort is geschoten in de zorg die hij als dierenarts jegens een dier had moeten betrachten, dan wel of hij anderszins tekort is geschoten in hetgeen van hem als beoefenaar van de diergeneeskunde mocht worden verwacht.

Als wordt vastgesteld dat er sprake is van tuchtrechtelijk verwijtbaar handelen, dan zal het Veterinair Tuchtcollege een tuchtrechtelijke maatregel opleggen zoals een waarschuwing, berisping of schorsing.  Het Veterinair Tuchtcollege kent echter geen schadevergoedingen toe en neemt geen verdere maatregelen. Als koper heeft u dus wel een oordeel maar zult u voor een vergoeding van uw schade (een onbruikbaar paard) door moeten naar de civiele rechter als de dierenarts weigert te betalen.

In principe is het zo dat wanneer een dierenarts een fout maakt bij de beoordeling van een paard en daardoor een verkeerd aankoopadvies geeft, de dierenarts aansprakelijk gesteld kan worden op grond van wanprestatie en onzorgvuldig handelen. De vraag die moet worden beantwoord is: heeft de dierenarts door het schetsen van een te positief beeld onrechtmatig jegens de koper gehandeld?

Dierenartsen dienen zich civielrechtelijk net als advocaten als goed opdrachtnemer te gedragen. Zij moeten jegens hun opdrachtgevers de zorg betrachten die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend dierenarts mag worden verwacht. Dierenartsen dienen daarbij tot op zekere hoogte in te staan voor de juistheid van de door hen gemaakte keuringsrapporten. Indien het rapport op onzorgvuldige wijze tot stand is gekomen, dan is de dierenarts aansprakelijk voor de door opdrachtgever geleden schade. Uit een uitspraak van de rechtbank Arnhem volgt dat wanneer de dierenarts weet dat zijn keuringsrapport aan derden zal worden verstrekt door de opdrachtgever in het aankoopproces, dan geldt de zorgplicht van de keurende dierenarts ook ten aanzien van de koper. Dat zal meestal het geval zijn. Dierenartsen dienen er rekening mee te houden dat de keuringsrapporten overgelegd worden aan de koper om de gezondheid van het paard aan te tonen.

Als blijkt dat een dierenarts aansprakelijk is, zal vervolgens gekeken worden naar de schade. Welke financiële schade heeft u als koper geleden door het onjuiste rapport?

Tegenwoordig werken veel dierenartsen met model onderzoeksrapporten en algemene voorwaarden waarin de aansprakelijkheid van de dierenarts wordt beperkt middels een zogenaamd exoneratiebeding. Ter illustratie, in de meeste keuringsrapporten is het volgende opgenomen: ‘De keuringsdierenarts en/of de dierenartsenpraktijk is niet aansprakelijk voor enige schade – vermogens- en gevolgschade daaronder uitdrukkelijk begrepen – veroorzaakt door het uitvoeren van de keuring danwel door onjuistheden en onvolledigheden in het opstellen van dit keuringsrapport, tenzij vaststaat dat deze schade te wijten is aan opzet of grove schuld van de keuringsdierenarts. Het bijzondere is dat zo’n exoneratiebeding niet alleen tegen de opdrachtgever kan worden ingeroepen, maar ook tegen een derde en dus ook de koper, die helemaal geen partij was bij de opdracht.

Opzet of grove schuld aan de zijde van de dierenarts is natuurlijk in de meeste gevallen heel moeilijk te bewijzen. Dat blijkt ook uit een uitspraak van de rechtbank Almelo. In deze zaak had de keurende dierenarts over het hoofd gezien dat zich nabij het kogelgewricht in het linkervoorbeen van het door hem onderzochte (sport)paard, twee afgebroken (chip-)fragmenten bevonden. Hij had namelijk bij de (aankoop) keuring slechts één (chip-)fragment geconstateerd. Door de keurende dierenarts werd vervolgens een beroep gedaan op het overeengekomen exoneratiebeding dat deel uitmaakte van de keuringsovereenkomst. De rechtbank constateerde dat ook al had de dierenarts een chip gemist, de koper er niet zonder meer van uit had mogen gaan dat het paard klinisch en röntgenologisch gezond was. Immers had de keurende dierenarts in ieder geval melding gemaakt van een chip. Daarnaast werd ingegaan op het exoneratiebeding. De rechtbank overwoog dat deze geldig was overeengekomen. De rechtbank concludeert vervolgens dat de koper onvoldoende bewijs had geleverd dat er sprake was van opzet of grove schuld aan de zijde van de dierenarts. De rechtbank merkt daarbij het volgende op: Het zijn immers ‘maar’ fouten van de categorie die elke keurende dierenarts eens kunnen overkomen, terwijl juist alles is gedaan om dergelijke fouten te voorkomen. Immers uit niets blijkt dat de dierenarts tevens kan worden verweten dat hij diens onderzoek op onzorgvuldige en op in beginsel ondeugdelijke wijze heeft uitgevoerd. Hij heeft gekeurd zoals hij had moeten keuren, maar heeft daarbij iets over het hoofd gezien casu quo vergeten te noteren. Volgens de rechtbank was de exoneratie juist bedoeld om bescherming te bieden tegen dit soort missers, die elke keurende dierenarts wel eens kunnen overkomen.

Mocht u zich in een situatie bevinden waarin u van mening bent dat een dierenarts een fout heeft gemaakt waardoor u schade hebt geleden, dan zal het lastig worden om deze schade te verhalen op de dierenarts. Een dierenarts aansprakelijk houden behelst een flinke stelplicht en bewijslast. Onmogelijk is het niet, maar of het een kans van slagen heeft hangt sterk af van de omstandigheden. Voor de volledigheid meld ik daarbij dat ik de belangrijkste punten en hindernissen in dit artikel heb besproken, maar dat er ook andere verweren denkbaar zijn. De meest efficiënte oplossing? Laat uw paard bij aankoop altijd nogmaals keuren door uw eigen dierenarts. Voorkomen is beter dan genezen.

Heeft u vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust contact op met Martin Ueffing.