- 19-01-2021
- 12:15
- timer 3 minuten
Het is misschien wel de vraag die iedere advocaat het meest wordt gesteld: kunnen wij deze zaak winnen? Het antwoord op deze vraag is niet altijd te geven. De kans van slagen van een zaak hangt namelijk niet alleen af van de juridische beoordeling, maar ook van de (te bewijzen) feitelijke gebeurtenissen. Het kan dus van belang zijn om van tevoren te beoordelen welke feiten en omstandigheden bewezen kunnen worden. Gelijk hebben en gelijk krijgen zijn immers twee verschillende dingen.
Om nog vóór de start van een gerechtelijke procedure te beoordelen welke feiten en omstandigheden bewezen kunnen worden, biedt de wet de mogelijkheid om een voorlopig getuigenverhoor te houden. Door het vooraf horen van getuigen en/of deskundigen kunt u de proceskansen beter inschatten. Wanneer u van plan bent om een procedure te starten, kan het dus raadzaam zijn eerst een voorlopig getuigenverhoor te houden. U kunt vervolgens een betere inschatting maken om wel of niet een (kostbare) gerechtelijke procedure te starten.
Eenvoudige procedure
Een voorlopig getuigenverhoor wordt ingeleid met een (door een advocaat in te dienen) verzoekschrift. Iedere belanghebbende kan een voorlopig getuigenverhoor verzoeken. Een belanghebbende is niet alleen een procespartij, maar ook een partij die indirect betrokken is bij het geschil. Denk bijvoorbeeld aan een verzekeraar. In het verzoek moet omschreven worden waar de kwestie over gaat. Van de verzoeker wordt niet verlangd dat hij in het verzoekschrift nauwkeurig aangeeft welke feiten en stellingen hij aan zijn beoogde vordering ten grondslag wil leggen. Volgens de wet moet het verzoekschrift wel de volgende gegevens bevatten:
- de aard en het beloop van de vordering;
- de feiten of rechten die men wil bewijzen;
- de namen en woonplaatsen van de personen die men als getuigen wil doen horen;
- de naam en de woonplaats van de wederpartij of de redenen waarom de wederpartij onbekend is.
Een verzoek dat aan de eisen voldoet, wordt alsnog afgewezen als er sprake is van een afwijzingsgrond. Deze gronden volgen uit vaste rechtspraak. Zo zal een verzoek door de rechter worden afgewezen als de verzoeker misbruik maakt van zijn bevoegdheid een getuigenverhoor te verzoeken of geen belang heeft bij het verzoek. Daarnaast wordt een verzoek afgewezen als het in strijd is met de goede procesorde of ander zwaarwichtig belang. De ervaring leert dat een rechter in de praktijk niet snel een verzoek afwijst omdat er sprake zou zijn van een afwijzingsgrond.
Als het verzoek wordt toegestaan, houdt de rechter een of meer zittingen waarop de opgeroepen getuigen onder ede vragen van de rechter en de advocaten moeten beantwoorden. Ook de tegenpartij kan getuigen laten horen. De inhoud van de verklaringen wordt door de rechter samengevat en in een proces verbaal vastgelegd.
Wanneer tot een voorlopig getuigenverhoor verzoeken?
Zoals al even aan bod kwam, is de voornaamste functie van een voorlopig getuigenverhoor om vooraf bewijs te verzamelen waardoor een betere inschatting kan worden gemaakt van het verloop en vooral ook van de afloop van een eventuele gerechtelijke procedure.
Maar, het kan ook helpen om te voorkomen dat bewijs verloren gaat. Gerechtelijke procedures kunnen soms namelijk jaren duren en getuigen kunnen tussentijds naar het buitenland zijn verhuisd of overleden zijn. Het is dan raadzaam om het bewijs vast te leggen door een voorlopig getuigenverhoor te houden.
Daarnaast heeft een voorlopig getuigenverhoor nog als bijkomend voordeel dat partijen elkaar in een procedurele setting treffen waarbij eventuele onenigheid over bepaalde feiten of omstandigheden kan worden weggenomen. Het voorlopig getuigenverhoor kan er dan ook voor zorgen dat partijen na afloop al een regeling treffen. Een gerechtelijke procedure is in zo’n geval dus niet meer nodig.
Voorlopig getuigenverhoor: een machtig wapen
Procederen is een kostbare en vaak langslepende onderneming waarbij partijen meestal lijnrecht tegenover elkaar staan. Het is uiteindelijk aan de rechter wie er gelijk krijgt... Als er twijfel bestaat over de kracht van de eigen bewijsmiddelen of over de eigen bewijspositie, kan het de moeite waard zijn eerst een voorlopig getuigenverhoor te houden voordat een rechter wordt gevraagd een beslissing te nemen. Ondanks de potentiele meerwaarde van dit middel wordt het weinig ingezet. In sommige gevallen onterecht. Immers, u kunt uw procespositie versterken zonder de uitkomst gelijk afhankelijk te stellen van een oordeel van de rechter. Een niet te onderschatten waarde bij schikkingsonderhandelingen.
Heeft u vragen over het voorlopig getuigenverhoor of wilt u weten of het in uw situatie zin heeft om een te starten, neem dan contact op met Jan-Gerrit Meijerink.