De Geoblocking Verordening: ‘shop like a local’

Het is een bekend fenomeen: een klant zoekt naar een webshop en wordt automatisch naar de lokale webshop doorverwezen. Typt een Duitse klant bijvoorbeeld .nl achter de gezochte webshop, dan komt hij toch vaak direct op de Duitse site terecht. Dit ‘re-routen’ is een vorm van geoblocking. We spreken van geoblocking als grensoverschrijdende transacties op grond van de nationaliteit, verblijf- of vestigingsplaats van de klant worden belemmerd of beperkt. Op 3 december 2018 is de Geoblocking Verordening in werking getreden. Deze verordening neemt belemmeringen als re-routing en andere vormen van geoblocking weg, zodat mensen binnen Europa kunnen ‘shoppen like a local’.

De verordening ziet op de online en offline verkoop van fysieke goederen en levering van diensten. Daarbij kan het gaan om transacties met zowel consumenten als ondernemingen. De nieuwe regels raken voornamelijk de webshops, maar bijvoorbeeld ook de offline levering van diensten zoals hotels en autoverhuurbedrijven. Audiovisuele en niet-audiovisuele auteursrechtelijke beschermde diensten zoals Netflix en E-books vallen echter niet onder de reikwijdte van de verordening.

De Geoblocking Verordening houdt in dat klanten uit andere Europese lidstaten producten onder dezelfde voorwaarden als lokale klanten moeten kunnen aanschaffen. De verordening maakt een einde aan discriminatie op grond van de nationaliteit, vestigings- of verblijfplaats van klanten in de volgende drie categorieën:

1. verkoop van goederen en diensten;

2. toegang tot websites; en

3. betaalmiddelen

Het is webshops niet (meer) toegestaan om transacties met klanten uit andere lidstaten te weigeren. Dit leidt echter niet tot een verplichting voor een webshop om haar leveringsgebied (naar andere lidstaten) uit te breiden. Wel moeten klanten in staat worden gesteld om producten en diensten tegen dezelfde voorwaarden te kopen en ontvangen als een lokale klant. Als een webshop Nederlandse klanten dus aanbiedt om in Nederland te leveren, dan moet zij deze mogelijkheid – tegen gelijke voorwaarden – ook aan buitenlandse klanten aanbieden. De bestelde producten kunnen dan bijvoorbeeld worden opgehaald bij een afhaalpunt in Nederland of het product kan op een adres in Nederland worden bezorgd.

Onder de verordening is ook prijsdiscriminatie verboden. Prijsdifferentiatie is daarentegen wel toegestaan. Dit betekent dat aanbieders op verschillende websites verschillende prijzen mogen hanteren (prijsdifferentiatie), maar de prijzen niet automatisch mogen aanpassen op basis van de locatie van de klant (prijsdiscriminatie).

De toegang tot websites mag niet worden geblokkeerd of beperkt op basis van de nationaliteit, woon- of verblijfplaats van de klant. Op grond van de verordening is het aanbieders dan ook niet toegestaan om klanten automatisch door te sturen naar de lokale website, tenzij de klant daar expliciet toestemming voor geeft. Zo mag een Duitse klant die op zoek is naar bijvoorbeeld webshop.nl niet zonder toestemming door worden verwezen naar webshop.de. Het doel van dit verbod op re-routen is dat klanten de producten, prijzen en voorwaarden beter kunnen vergelijken.

Handelaren mogen nog steeds zelf bepalen welke betaalmiddelen zij accepteren. Bij het gebruik van een geaccepteerd betaalmiddel moeten zij discriminatie echter voorkomen. Zo mag een aanbieder bijvoorbeeld geen VISA-creditcards van Duitse consumenten weigeren als dit bij Nederlandse consumenten wel wordt geaccepteerd.

Door de inwerkingtreding van de Geoblocking Verordening worden webshops beperkt in hun mogelijkheden om klanten uit verschillende lidstaten verschillend te behandelen. Dit wordt onder andere bereikt door het verbod op de beperking of blokkering van de toegang tot websites op basis van de nationaliteit, woon- of verblijfplaats van de klant. Daarnaast zijn aanbieders verplicht om buitenlandse klanten dezelfde voorwaarden te gunnen als lokale klanten. Door het ingevoerde verbod op prijsdiscriminatie en door de belemmeringen van geoblocking weg te nemen, is de digitale interne markt (verder) versterkt. Voor iedere inwoner van een Europese lidstaat geldt dus voortaan in geheel (online) Europa ‘shop like a local’!

Wilt u meer weten over dit onderwerp? Sander Vos helpt u graag.