One-tier board is een bestuursmodel dat veel wordt gebruikt in de Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk. In dit zogeheten Angelsaksische model, opgebouwd uit uitvoerende (executive) en niet-uitvoerende (non-executive) bestuurders, is er sprake van één bestuur dat gezamenlijk en op hetzelfde niveau opereert (one-tier). De executives (vergelijkbaar met bestuurders) besturen en de non-executives (vergelijkbaar met commissarissen) houden toezicht op de uitvoerende bestuurders.
In Nederland kennen we traditioneel een two-tier model, waar bestuur en de Raad van Commissarissen (RvC) zijn gescheiden en de RvC slechts enkele keren per jaar bij elkaar komt met het bestuur en dus van een afstand toekijkt.
One-tier board kan al ingesteld worden voor een bv of een nv. Een recent wetsvoorstel wil het voor elke rechtspersoon mogelijk maken om een one-tier board in te stellen, dus ook voor de stichting en de vereniging. Wat zijn de voordelen en nadelen van een one-tier board en heeft het instellen van zo’n one-tier board ook andere gevolgen? Op deze vragen gaan we hieronder in.
Een one-tier board heeft als voordeel dat de niet-uitvoerende bestuurders dicht op de uitvoerende bestuurders zitten. Ze vormen samen één bestuur en de niet-uitvoerende bestuurders zijn hierdoor bij elke bestuursvergadering aanwezig. Dit betekent dat de niet-uitvoerende bestuurders meer inzicht hebben in de lopende zaken. Zo kunnen zij beter toezicht houden.
De niet-uitvoerende bestuurders zijn onderdeel van het bestuur en hun band met de uitvoerende bestuurders is daarom sterker. Een nadeel van een one-tier board is dat de niet-uitvoerende bestuurders daardoor minder onafhankelijk zijn van de uitvoerende bestuurders – op wie zij toezicht moeten houden.
De taakverdeling binnen een one-tier board
Een ander nadeel is dat de taakverdeling tussen de uitvoerende en de niet-uitvoerende bestuurders vaak vaag en onduidelijk is. Dit kan leiden tot miscommunicatie en fouten. Het is om die reden verstandig om een duidelijke taakverdeling tussen de bestuurders te maken. Immers, onduidelijkheid en fouten kunnen zorgen voor aansprakelijkheid van élke bestuurder.
Daarnaast dient u er op te letten dat bepaalde taken bij de taakverdeling niet aan uitvoerende bestuurders toegewezen kunnen worden, zoals het voorzitterschap van het bestuur en het vaststellen van het salaris van de uitvoerende bestuurders.
Als de bestuurders nadeel veroorzaken, dan kunnen zij aansprakelijk gesteld worden voor de schade die de stichting of vereniging heeft geleden. Dit geldt voor zowel de uitvoerende als de niet-uitvoerende bestuurders; zij vormen immers gezamenlijk één board.
De wet geeft de bestuurder echter de mogelijkheid om zich te ontdoen van deze aansprakelijkheid. Bewijst de bestuurder dat hij volgens de taakverdeling niet betrokken was bij het feit dat de schade – en daarmee de aansprakelijkheid – heeft veroorzaakt, dan is hij niet aansprakelijk. Om dit te bewijzen moet er een duidelijke taakverdeling zijn.
Dit wetsvoorstel wordt nu behandeld in de Tweede Kamer. Er kunnen dus nog wijzigingen aangebracht worden. Wij houden u via deze blog op de hoogte over het voorstel.
Paul Kostwinder (advocaat sinds 2005) studeerde rechten in Groningen en Kingston, Canada. In 1999 begon hij zijn beroepsmatige carrière als fiscalist bij een van de grote vier accountantskantoren. In 2010 heeft Paul de leergang insolventierecht aan de RUG met goed gevolg afgerond. Zijn praktijk is in het bijzonder gericht op de fiscale- en ondernemingsrechtelijke procedures en adviezen, zoals overnames, fusies en doorstarts. Daarnaast begeleidt hij ondernemingen in zwaar weer. Paul is als vennoot verbonden aan Yspeert advocaten.
Paul Kostwinder (advocaat sinds 2005) studeerde rechten in Groningen en Kingston, Canada. In 1999 begon hij zijn beroepsmatige carrière als fiscalist bij een van de grote vier accountantskantoren. In 2010 heeft Paul de leergang insolventierecht aan de RUG met goed gevolg afgerond. Zijn praktijk is in het bijzonder gericht op de fiscale- en ondernemingsrechtelijke procedures en adviezen, zoals overnames, fusies en doorstarts. Daarnaast begeleidt hij ondernemingen in zwaar weer. Paul is als vennoot verbonden aan Yspeert advocaten.