Het juridisch due diligence onderzoek in vogelvlucht

Bij een bedrijfsovername wordt nagenoeg altijd een vorm van boekenonderzoek uitgevoerd. Dit wordt ook wel een due diligence onderzoek genoemd. Kort gezegd is een due diligence onderzoek een onderzoek naar de toestand van de over te nemen onderneming. Vaak worden meerdere aspecten van de over te nemen onderneming onderzocht, waaronder fiscale, financiële en juridische aspecten.

Het doel van het due diligence onderzoek is om de koper alle voor hem relevante informatie te verschaffen over de over te nemen onderneming. Hierdoor kan hij onder meer ontdekte risico’s minimaliseren door specifieke garanties of vrijwaringen in de koopovereenkomst op te laten nemen. 

Bij een juridisch due diligence onderzoek wordt dus systematisch onderzoek verricht naar verschillende juridische aspecten van de over te nemen onderneming. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de contracten die de onderneming heeft met belangrijke leveranciers. Vaak is het in dit kader een cruciale vraag of zo’n contract een zogenaamde ‘change of control’-bepaling bevat. Dat is een bepaling die de andere partij bij het contract het recht kan geven om het contract te beëindigen als de over te nemen onderneming een nieuwe eigenaar krijgt. Wanneer uit het due diligence onderzoek blijkt dat een belangrijk contract een dergelijke bepaling bevat, kan de overnemende partij vervolgens beslissen over hoe hij om wil gaan met dit risico. Kan er bijvoorbeeld met de contractspartij worden afgesproken dat hij niet over zal gaan tot het beëindigen van het contract als gevolg van de overname of, zo niet, kan dit risico in de koopovereenkomst worden geminimaliseerd of geeft het wellicht aanleiding om in het geheel niet meer door te gaan met de transactie? 

Naast een onderzoek naar en beoordeling van de contracten van de over te nemen onderneming zijn de belangrijkste onderdelen van een juridisch due diligence onderzoek meestal: 

1. Corporate governance: bij dit onderdeel wordt gekeken naar de governance structuur van de onderneming, waaronder de statuten van de vennootschap, bestuursbesluiten en aandeelhoudersbesluiten en -overeenkomsten;
2. Geschillen: bij dit onderdeel wordt onderzoek gedaan naar actuele en potentiële juridische geschillen waarbij de over te nemen onderneming betrokken is;
3. Privacy en intellectueel eigendom: ook een onderzoek naar de rechten van intellectueel eigendom (octrooien, licenties) en de naleving van privacywetgeving zijn gebruikelijke onderdelen van een due diligence onderzoek;
4. Vergunningen en regelgeving: een onderzoek naar de vraag of alle noodzakelijke vergunningen zijn verleend en worden nageleefd; en
5. Werknemers: niet alleen wordt een onderzoek naar de gesloten arbeidsovereenkomsten gedaan, maar daarnaast wordt ook onderzocht in hoeverre andere arbeidsrechtelijke regelgeving wordt nageleefd.

Afhankelijk van de aard en omvang van de over te nemen onderneming zal het ene onderdeel meer aandacht vergen dan het andere onderdeel. Bij een onderneming waar bijvoorbeeld nagenoeg geen persoonsgegevens worden verwerkt, zal een onderzoek naar de naleving van de privacywetgeving van minder belang zijn dan in het geval er veel persoonsgegevens bij die onderneming worden verwerkt. 

Een juridisch due diligence onderzoek kan een aanzienlijke hoeveelheid tijd in beslag nemen. Daarnaast is het ook een kwestie van maatwerk. De aard en omvang van de over te nemen onderneming en de ondernemingsactiviteiten spelen een belangrijke rol bij het opzetten van het onderzoek. Een gedegen juridisch due diligence onderzoek kan ertoe leiden dat de (potentiële) risico’s die aan de (beoogde) overname kleven geminimaliseerd worden, bijvoorbeeld door de afgifte van specifieke garanties in de koopovereenkomst. Juridisch bezien rust er in beginsel een onderzoeksplicht op de koper van een goed. De aard en omvang van die onderzoeksplicht kunnen van geval tot geval verschillen, maar het juridisch due diligence onderzoek geeft daar in ieder geval een zekere invulling aan. 

Heeft u vragen over een juridisch due diligence onderzoek? Neem dan contact op met Kor van Dijk of één van onze andere ondernemingsrechtspecialisten.