Handel zorgvuldig bij de beëindiging van een geneeskundige behandelingsovereenkomst

Iedere zorgaanbieder moet goed op de hoogte zijn van de regels die gelden voor de geneeskundige behandelingsovereenkomst. In de praktijk komen met name geschillen voor over de beëindiging van deze overeenkomst. Hier leest u welke regels gelden voor de beëindiging van een geneeskundige behandelingsovereenkomst door een zorgaanbieder.

De behandelingsovereenkomst regelt de relatie met de patiënt en vormt de basis voor een goede zorgverlening. In de geneeskundige behandelingsovereenkomst staan de afspraken die gemaakt zijn over de te verlenen zorg en de rechten en plichten van de patiënt. Ook worden financiële afspraken opgenomen in de behandelingsovereenkomst. Bij iedere vorm van zorg, of het nu om een medisch behandeling, verzorging of verpleging gaat, hoort een geneeskundige behandelingsovereenkomst.

Hoewel in Nederland het uitgangspunt van contactvrijheid geldt, is de geneeskundige behandelingsovereenkomst gebonden aan een aantal wettelijke vereisten. Van de wettelijke rechten van een patiënt mag bijvoorbeeld niet ten nadele van deze patiënt worden afgeweken. Ook gelden er regels voor het geval de zorgaanbieder een geneeskundige behandelingsovereenkomst wil beëindigen.

De zorgaanbieder moet zich aan bepaalde regels houden in het geval van een eenzijdige beëindiging van de behandelingsovereenkomst. Deze regels komen uit de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (ook wel WGBO) en staan in boek 7 van het Burgerlijk Wetboek.

De geneeskundige behandelingsovereenkomst kan alleen worden beëindigd in bepaalde situaties. Volgens de wet (artikel 7:460 BW) moet er sprake zijn van gewichtige redenen. Bijvoorbeeld als er sprake is van een ernstig verstoorde vertrouwensrelatie. Ook de situatie waarin de patiënt zich niet aan de gemaakte afspraken houdt of wanneer de zorgaanbieder de benodigde zorg niet kan bieden omdat de hulpvraag wijzigt en dit de deskundigheid van de zorgaanbieder te boven gaat, kan aanleiding zijn om de behandelingsovereenkomst te beëindigen.

Of een reden als een gewichtige reden kwalificeert, hangt af van de concrete omstandigheden van het geval en wordt verder ingevuld in de tuchtrechtspraak.

Niet alleen de reden voor de beëindiging is van belang. Ook de mate van zorgvuldigheid die een zorgaanbieder in acht neemt, speelt een grote rol bij de vraag of de zorgaanbieder de behandelingsovereenkomst mag beëindigen. In het kader van deze zorgvuldigheid staat voorop dat de patiënt gewaarschuwd moet worden over het voornemen om de behandelingsovereenkomst te beëindigen. De patiënt moet op de hoogte worden gebracht van de reden van de beëindiging en van de mogelijkheden om de zorg op een andere manier voort te zetten. Ook mag de behandelingsovereenkomst meestal niet per direct eindigen. De patiënt moet een redelijke termijn krijgen om een andere zorgaanbieder te vinden en in de tussentijd moet de noodzakelijke zorg worden verleend.

Door de artsenfederatie KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) zijn richtlijnen opgesteld die kunnen helpen bij het beëindigen van een behandelingsovereenkomst. Het is aan te raden om deze richtlijnen te volgen om op een zorgvuldige en juiste manier invulling te geven aan de beëindiging van een behandelingsovereenkomst. De richtlijn “Niet-aangaan of beëindiging van de geneeskundig behandelingsovereenkomst” kan via deze link worden geraadpleegd.

Heeft u vragen over de beëindiging van een geneeskundige behandelingsovereenkomst? Neemt u dan contact op met Kristien Croezen of kijk op onze gezondheidsrecht pagina.