Energielabelplicht voor kantoorgebouwen

  • event08-11-2022
  • schedule08:00
  • timer5 minuten

Per 1 januari 2023 geldt er een energielabelplicht voor kantoorgebouwen. Een kantoorgebouw moet minimaal Energielabel C hebben. Uit onderzoek van de Rijksdienst voor ondernemend Nederland (RVO) blijkt dat 50 procent van de kantoorgebouwen geen of een energielabel D of slechter hebben.[1] Gebruikt u een kantoorgebouw dat tot deze 50 procent behoort? Dan mag u het gebouw niet meer als kantoor gebruiken.

Het niet meer mogen gebruiken van het gebouw als kantoor kan al snel tot grote problemen leiden. Als u zelf eigenaar/gebruiker bent, dan heeft alleen u een probleem en moet u (tijdelijk) een onderkomen elders zien te vinden. Stel echter dat u eigenaar/verhuurder bent, dan loopt u het risico dat uw huurder het gehuurde niet meer als kantoor mag gebruiken. Uw huurder zal dan vervangende kantoorruimte moeten betrekken en – vermoedelijk – de kosten daarvan op u als verhuurder/eigenaar verhalen. Geen aantrekkelijk vooruitzicht dus.

Van belang is om te weten wanneer u wel en wanneer u niet met de energielabelplicht te maken krijgt. Daarover gaat deze bijdrage, beginnend bij de uitzonderingen op het verbod een kantoorgebouw zonder het vereiste energielabel te (laten) gebruiken.

Uitzonderingen op de verbodsbepaling

Vanaf 1 januari 2023 is het verboden om een kantoorgebouw in gebruik te nemen of te gebruiken zonder een geldig energielabel C of beter volgens de energielabelplicht. De verplichting minimaal een energielabel C te hebben is neergelegd in het bouwbesluit 2012.

In de volgende situaties geldt de energielabelplicht niet:

  • de gebruiksoppervlakte van de kantoorfuncties is kleiner dan 50 procent van de totale gebruiksoppervlakte aan gebruiksfuncties van het gebouw;
  • de totale gebruiksoppervlakte van de kantoorfuncties en nevenfuncties is kleiner dan 100 m²;
  • de maatregelen die nodig zijn om energielabel C te realiseren hebben een terugverdientijd van meer dan 10 jaar;
  • het kantoorgebouw is in het bezit van een geldig energielabel zoals dat gold op 31 december 2020 met een energie-index van 1,3 of beter; of
  • als het kantoorgebouw uitgezonderd is van de energielabel verplichting op grond van het Besluit energieprestatie gebouwen. Dit is het geval als:
    - het gaat om monumenten als bedoeld in de Erfgoedwet of aangewezen monumenten in een provinciale of gemeentelijke verordening;
    - het gaat om een kantoorgebouw dat ten hoogste 2 jaar wordt gebruikt;
    - het gaat om een kantoorgebouw dat wordt onteigend of aangekocht in het kader van de Onteigeningswet; of
    - het kantoorgebouw geen energie gebruikt om het binnenklimaat te regelen.

Wat zijn de gevolgen van het niet (tijdig) voldoen aan de energielabelplicht

Indien een kantoorpand vanaf 1 januari 2023 niet voldoet aan de energielabelplicht kan door het bevoegd gezag – doorgaans de gemeente – worden opgetreden. Op grond van het bepaalde in artikel 2 lid 1 Woningwet in samenhang met het bepaalde in het Bouwbesluit kan, zowel langs de bestuursrechtelijke, als langs de strafrechtelijke weg tegen u worden opgetreden.

Bij bestuursrechtelijk optreden komt de gemeente tegen u in actie. U kunt daarbij denken aan het opgelegd krijgen van een last onder dwangsom, een last onder bestuursdwang – bijvoorbeeld sluiting – of een bestuurlijke boete die aan u wordt opgelegd. Het bevoegd gezag heeft hierbij de ruimte om te beoordelen òf en welke maatregelen er in een bepaald geval ingezet worden bij handhaving van de energielabelplicht.

Deze ruimte gaat niet zo ver dat het bevoegd gezag zomaar en onmiddellijk kan overgaan tot sluiting van een kantoorgebouw. Zo moet de last evenredig zijn en moet een redelijke termijn worden gegeven om de overtreding op te heffen (de begunstigingstermijn). Als uitgangspunt geldt de beginselplicht tot handhaving. Dat betekent dat u er niet op mag vertrouwen dat de gemeente wel ‘even’ een oogje dichtknijpt. U moet er op rekenen dat de gemeente bij overtreding stappen tegen u onderneemt. Het is dus van belang (tijdig) te voldoen aan de energielabelplicht.

Ook strafrechtelijk kan tegen u/uw onderneming worden opgetreden. Dat is ter bepaling aan het Openbaar Ministerie. Niet voldoen aan de energielabelplicht wordt gezien als een economisch delict en dat levert een strafbaar feit op. Duidelijk zal zijn dat u/uw onderneming het beter niet zover kan laten komen. Van belang is dus steeds om na te gaan òf u een energielabel moet hebben en, zo ja, wie verantwoordelijk is voor deze energielabelplicht.

Wie is verantwoordelijk voor naleving van de energielabelplicht

Vaak wordt gedacht dat de eigenaar van het kantoorgebouw automatisch degene is die moet zorgen voor verkrijging van het vereiste energielabel. Dat is echter niet altijd zo.

De energielabelplicht verbiedt het gebruik van een kantoorgebouw zonder toereikend energielabel, de bepaling is alleen niet heel precies in het benoemen wie verantwoordelijk is voor de nakoming en tot wie het bevoegd gezag zich kan richten bij de handhaving daarvan. In veel gevallen wordt een kantoorgebouw bijvoorbeeld gehuurd van een eigenaar. In deze situatie kunnen zowel huurder als verhuurder de energielabelplicht overtreden. Het is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waaronder de onderlinge huurverhouding, tegen wie handhavend kan worden opgetreden. In een dergelijk geval kan discussie ontstaan over de vraag voor wiens rekening de kosten komen om een toereikend energielabel te verkrijgen.

Als eigenaar van het kantoorgebouw kunt u er groot belang bij hebben om het juiste energielabel te hebben. Zo kan het niet voldoen aan de energielabelplicht een gebrek opleveren dat u als verhuurder op uw kosten moet verhelpen. Doet u dat niet, dan kan dat tot (grote) problemen met uw huurder(s) leiden. Bij (ver)huur is het daarom verstandig goed na te kijken wat er precies over de energielabelplicht in de huurovereenkomst is afgesproken. Uiteraard kunnen wij u hierover adviseren, of helpen bij vastleggen van afspraken hierover.

Conclusie

Gebruikt u een kantoorgebouw waarvoor minimaal een energielabel C vereist is, maar is dat label er nog niet, dan is het zaak te zorgen dat het gebouw een toereikend energielabel krijgt. Hierbij geldt dat niet alleen de eigenaren, maar ook  de gebruikers zoals huurders van een kantoorgebouw, er rekening mee dienen te houden dat tegen hen opgetreden wordt bij niet-nakoming van de energielabelplicht. U doet er dus goed aan om na te gaan of dit label er is. Is dit er (nog) niet, dan is het verstandig na te gaan wie er verantwoordelijk is voor het verkrijgen van het benodigde energielabel: de eigenaar, of de huurder/gebruiker van het gebouw. Ons advies is om de afspraken die hierover gemaakt worden goed vast te leggen. Dat voorkomt problemen.

Heeft u naar aanleiding van deze blog vragen over de energielabelplicht? Neem dan gerust contact op met Jan-Gerrit Meijerink

[1] Stand per 1 oktober 2022. https://www.rvo.nl/onderwerpen/wetten-en-regels-gebouwen/energielabel-c-kantoren

Geschreven door:

Jan-Gerrit Meijerink

Jan-Gerrit Meijerink (advocaat sinds 2010) rondde eerst de studies Bedrijfskundige Informatica en Technische Bedrijfskunde af en werkte enkele jaren in de ICT-wereld. Inmiddels werkt hij al weer meer dan 10 jaar in de advocatuur, waar hij zich met name toelegt op het contractenrecht (B2B), het burgerlijk procesrecht en het vastgoedrecht(koop & huur). In het rechtsgebiedenregister van de Nederlandse Orde van Advocaten staat hij op deze rechtsgebieden geregistreerd. Op grond van deze registratie is hij verplicht elk kalenderjaar volgens de normen van de Nederlandse Orde van Advocaten tien opleidingspunten te behalen op ieder geregistreerd rechtsgebied. Hij is lid van de Vereniging voor Burgerlijk Recht en van de Vereniging van Agrarisch Recht Advocaten. Daarnaast is hij actief lid van de ondernemingsorganisatie Friese Zaken. In zijn vrije tijd is hij geregeld in de bergen te vinden of (dichter bij huis) op een zeilboot.

Jan-Gerrit Meijerink (advocaat sinds 2010) rondde eerst de studies Bedrijfskundige Informatica en Technische Bedrijfskunde af en werkte enkele jaren in de ICT-wereld. Inmiddels werkt hij al weer meer dan 10 jaar in de advocatuur, waar hij zich met name toelegt op het contractenrecht (B2B), het burgerlijk procesrecht en het vastgoedrecht(koop & huur). In het rechtsgebiedenregister van de Nederlandse Orde van Advocaten staat hij op deze rechtsgebieden geregistreerd. Op grond van deze registratie is hij verplicht elk kalenderjaar volgens de normen van de Nederlandse Orde van Advocaten tien opleidingspunten te behalen op ieder geregistreerd rechtsgebied. Hij is lid van de Vereniging voor Burgerlijk Recht en van de Vereniging van Agrarisch Recht Advocaten. Daarnaast is hij actief lid van de ondernemingsorganisatie Friese Zaken. In zijn vrije tijd is hij geregeld in de bergen te vinden of (dichter bij huis) op een zeilboot.

Klik voor meer binnnen de categorie
Neem contact op

Klik hier voor het het privacybeleid van Yspeert advocaten n.v.