Aansprakelijkheid van zakelijke dienstverleners in de financiële wereld

Op een aantal momenten in uw leven komt u in aanraking met verschillende dienstverleners. Denk maar eens aan het kopen van een woning. Dan komt u in contact met een makelaar, een hypotheekadviseur en een hypotheekverstrekker (veelal de bank). Als de koop eenmaal geregeld is, moet de notaris de overdracht regelen.

Uit dit voorbeeld wordt duidelijk dat u voor (vaak de grotere) beslissingen al snel van de ondersteuning van een zakelijke dienstverlener gebruik maakt. Bij de koop van een woning komt u al met vier verschillende dienstverleners in contact. Andere regelmatig ingeschakelde zakelijke dienstverleners in de financiële wereld zijn de advocaat, de verzekeraar, de accountant en de beleggingsadviseur.

Wat al deze dienstverleners met elkaar gemeen hebben, is dat zij u moeten adviseren over iets waar u in het dagelijks leven doorgaans weinig of niet mee te maken heeft. Een woning koopt u immers niet dagelijks en ook een advocaat of notaris wordt door u meestal niet vaak ingeschakeld. Gelukkig niet denkt u wellicht. Maar het nadeel is dat u lang niet altijd kunt overzien of u wel goed geholpen wordt.

Hoe ingewikkelder het onderwerp, hoe sneller mensen geneigd zijn hun adviseur te vertrouwen. U vertrouwt er op dat u goed geadviseerd wordt. En zo zou het ook moeten zijn. Daar betaalt u uw adviseur ook voor. Maar wat nu als uw adviseur een fout maakt, of wat als (later) blijkt dat uw adviseur niet alleen uw belang voor ogen had, maar stiekem ook dat van zichzelf of van uw concurrent?

Waar gehakt wordt, vallen spaanders en waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. Dat kan de beste gebeuren, maar dat maakt het niet minder vervelend.

Soms kan een fout nog wel hersteld worden en gelukkig zullen de meeste adviseurs alles op alles zetten om u zo goed mogelijk verder te helpen. Maar wat nu als dat niet (meer) kan en u de dupe van die fout bent? Of wat als uw adviseur vindt dat er helemaal geen fout gemaakt is? Soms lost een goed gesprek al veel op. Maar niet alle gevallen laten zich zo makkelijk oplossen. Wat dan te doen?

Als uw dienstverlener een fout heeft gemaakt waardoor u schade lijdt, of waardoor u misschien in de toekomst nadeel ondervindt, dan kunt u uw dienstverlener laten weten dat u hem of haar daarvoor aansprakelijk houdt. U laat uw dienstverlener dan weten wat in uw ogen niet goed is gegaan en u geeft daarbij aan wat het nadeel is dat u daardoor ondervindt. Dat nadeel (vaak: schade genoemd) kan bestaan uit vertraging, maar ook uit extra kosten. Begrip hebben voor een gemaakte fout is één ding, maar dat wil nog niet zeggen dat u die extra kosten dan maar voor lief moet nemen.

Om uw schade te kunnen laten vergoeden door uw dienstverlener moet wel sprake zijn van een terecht verwijt. Als dat verwijt er niet is, dan is er ook geen reden om de schade te vergoeden.

Om met succes uw schade vergoed te kunnen krijgen moet sprake zijn van het niet (juist) nakomen van mondeling of (liefst) schriftelijk gemaakte afspraken. Afspraak is afspraak. Daar moet u zich aan houden, maar daar moet uw dienstverlener zich ook aan houden. Gebeurt dat niet, dan kunt u uw adviseur daar op wijzen en eisen dat deze de gemaakte afspraken nakomt.

Soms kunt u ook schade vergoed krijgen, zonder dat uw adviseur zich niet aan een specifieke afspraak heeft gehouden. Dat is bijvoorbeeld het geval als uw adviseur u uit zichzelf beter had moeten informeren. Op uw dienstverlener rust namelijk een zorgplicht. Die zorgplicht bestaat omdat het (vaak) om ingewikkelde onderwerpen gaat, waar u minder goed in thuis bent.

Zo mag een bank u bijvoorbeeld geen lening geven als de inschatting is dat u daardoor (nu of in de toekomst) financieel in de problemen komt. In dat geval moet de bank uit zichzelf weigeren u het geld te lenen. Doet de bank dat niet, dan is dat een schending van de zorgplicht: de bank heeft dan onvoldoende voor uw belangen gezorgd. Als u daardoor schade lijdt, dan moet de bank die aan u betalen.

In de komende blogs zal worden toegelicht wanneer een fout van de betreffende dienstverlener tot aansprakelijkheid kan leiden en u uw schade vergoed kunt krijgen. De volgende soorten financiële dienstverleners zullen worden behandeld: makelaar, bank, notaris, financieel adviseur, accountant, verzekeraar en beleggingsadviseur.

Wilt u meer weten over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met Jan-Gerrit Meijerink.