Omgevingswet 2024

Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden, waarmee een nieuw juridisch stelsel is geïntroduceerd voor de fysieke leefomgeving. De wet integreert en vervangt een groot aantal eerdere regelingen, zoals de Wet ruimtelijke ordening, de Wabo en delen van de Wet milieubeheer. Via het systeem Regels op de Kaart is het de bedoeling dat gebruikers eenvoudig inzicht krijgen in de regels die gelden voor een specifieke locatie.

De periode na de invoering laat zien dat de transitie volop gaande is en dat nieuwe vraagstukken zich aandienen. Bij Yspeert Advocaten bieden wij deskundige begeleiding bij deze complexe materie, of u nu overheid, ontwikkelaar of ondernemer bent.

Wat is de impact van de Omgevingswet?

De Omgevingswet introduceert een samenhangend stelsel dat regels over ruimtelijke ordening, milieu, natuur en water integreert. Twee belangrijke doelstellingen staan centraal:

1. Bescherming van de fysieke leefomgeving: Het waarborgen van veiligheid, gezondheid en duurzaamheid.
2. Ontwikkeling en gebruik: Het doelmatig inzetten van de fysieke leefomgeving voor maatschappelijke functies zoals wonen, werken en recreatie.

Een van de meest in het oog springende innovaties is de mogelijkheid tot maatwerk. Dit biedt kansen, maar vraagt ook om strategische keuzes en een gedegen juridische aanpak.

Actuele ontwikkelingen in de praktijk

De inwerkingtreding van de Omgevingswet brengt ook uitdagingen met zich mee. Enkele recente ontwikkelingen zijn:

1. Participatie en transparantie
   De Omgevingswet legt een grotere nadruk op participatie. Zo moeten initiatiefnemers in bepaalde gevallen aantonen hoe belanghebbenden zijn betrokken bij hun plannen. De rechtspraak benadrukt dat deze participatie betekenisvol moet zijn en afhankelijk is van de aard en impact van het project. Gemeenten hebben de taak om participatieverplichtingen zorgvuldig te toetsen.
2. Overgangsrecht en tijdelijke omgevingsplannen
   Het overgangsrecht speelt een cruciale rol bij projecten die zijn gestart onder het oude stelsel. Gemeenten hebben tot 2032 de tijd om hun tijdelijke omgevingsplannen volledig te integreren in het nieuwe omgevingsplan. Voor bestaande vergunningen en procedures gelden overgangsregelingen.
3. Buitenplanse omgevingsplanactiviteiten (BOPA)
   De BOPA biedt een flexibele manier om af te wijken van het omgevingsplan zonder directe wijziging van dat plan. De praktijk laat zien dat dit instrument populair is, maar ook dat de juridische motivering zorgvuldig moet worden onderbouwd.
4. Stikstof en natuurtoetsing
   De stikstofproblematiek blijft een grote uitdaging. In recente uitspraken is vastgesteld dat voortoetsen en passende beoordelingen moeten worden uitgevoerd op basis van de meest actuele wetenschappelijke inzichten, zoals de AERIUS-calculator. Dit stelt hoge eisen aan de kwaliteit van ecologische rapportages.
5. Eerste jurisprudentie onder de Omgevingswet
   Rechtbanken en de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State hebben al uitspraken gedaan over nieuwe concepten zoals het bindend advies van de gemeenteraad bij de BOPA en de toepassing van open normen in omgevingsplannen. Deze jurisprudentie geeft richting aan de verdere interpretatie van de wet.

Wat betekent dit voor u?

Voor gemeenten

De overgang naar de Omgevingswet vraagt om strategische keuzes in de inrichting van omgevingsplannen en participatieprocessen. Het vinden van de juiste balans tussen flexibiliteit voor initiatiefnemers en de bescherming van omgevingskwaliteit is een uitdaging. Wij ondersteunen gemeenten bij beleidsvorming, juridische toetsing en de implementatie van nieuwe instrumenten zoals de BOPA.

Voor ontwikkelaars en bedrijven

De Omgevingswet biedt kansen voor integrale gebiedsontwikkeling en maatwerkoplossingen. Tegelijkertijd vraagt het nieuwe stelsel om een proactieve aanpak bij vergunningaanvragen en participatie. Wij helpen u met het opstellen van complete dossiers, strategische afwegingen en juridische procedures.

Waarom kiezen voor Yspeert Advocaten?

Bij Yspeert Advocaten combineren we specialistische kennis van het omgevingsrecht met jarenlange ervaring in gebiedsontwikkeling en vergunningprocedures. Onze advocaten blijven op de hoogte van de nieuwste jurisprudentie en beleidsontwikkelingen, zodat wij u effectief kunnen begeleiden in deze transitieperiode.

Groningen, Drenthe en Friesland vormen het hart van onze praktijk, waar we onze expertise koppelen aan een grondig begrip van de regio. Of u nu een gemeente, ontwikkelaar of ondernemer bent, wij bieden maatwerkoplossingen die aansluiten bij uw ambities en uitdagingen.

Neem contact op

Heeft u vragen over de Omgevingswet, participatie of vergunningprocedures? Neem contact op met onze specialisten voor een vrijblijvend gesprek. Wij helpen u graag om uw projecten juridisch houdbaar en succesvol te maken.