De wettelijke verdeling

Als er geen testament is opgesteld, dan wordt de nalatenschap van een persoon die een echtgeno(o)t(e) (of een geregistreerd partner) en één of meerdere kinderen achterlaat, verdeeld volgens de wet. De zogeheten wettelijke verdeling is ingevoerd in 2003 om de langstlevende echtgeno(o)t(e) een sterkere positie te geven ten opzichte van de kinderen. 

Volgens de wettelijke verdeling verkrijgt de langstlevende echtgeno(o)t(e) (of geregistreerde partner) van rechtswege alle goederen van de nalatenschap en dient hij of zij de schulden van de nalatenschap voor zijn of haar rekening te nemen. De kinderen van de overledene verkrijgen dan een geldvordering op de langstlevende echtgeno(o)t(e) (of geregistreerde partner) ter grootte van hun erfdeel. De kinderen krijgen hun erfdeel niet meteen. De wet bepaalt dat de geldvordering van de kinderen pas opeisbaar is wanneer de langstlevende komt te overlijden, failliet is verklaard of toegelaten wordt tot de wettelijke schuldsanering. Dit betekent dat ook als de langstlevende besluit om te gaan hertrouwen, de kinderen geen aanspraak kunnen maken op hun erfdeel van de overleden ouder.  

Stiefoudergevaar - wilsrechten 

Het hertrouwen van de langstlevende ouder kan leiden tot veel onrust bij de kinderen en tot onenigheid binnen de familie. Zeker als zaken bij leven niet goed zijn afgestemd en geregeld. Door het hertrouwen van de langstlevende ouder ontstaat namelijk de kans dat zaken met emotionele waarde voor de kinderen buiten de familie belanden. Ook kan het zo zijn dat de vordering van de kinderen, door het hertrouwen, oninbaar wordt doordat het vermogen is weggevloeid. 

Als er in een testament niets geregeld is, dan heeft de wet in verband met dit ‘stiefoudergevaar’ aan de kinderen zogeheten wilsrechten toegekend. Deze rechten houden in dat een kind aan de langstlevende ouder mag vragen bepaalde goederen uit de nalatenschap van de vooroverleden ouder aan hem of haar over te dragen, ook al heeft het kind enkel recht op een vordering in geld vanwege de wettelijke verdeling. 

De wilsrechten kunnen in een viertal situaties ingeroepen worden: 

• de langstlevende wil hertrouwen; 

• de langstlevende is hertrouwd en komt te overlijden; 

• de langstlevende ouder overlijdt; 

• de stiefouder van de kinderen komt te overlijden. 

In alle gevallen geldt dat er enkel aanspraak gemaakt kan worden op goederen met een waarde van maximaal het erfdeel. De waarde van de goederen komt uiteraard in mindering op de geldvordering.  

Heeft u vragen over de wettelijke verdeling of wilt u advies inwinnen? Neem dan contact op met één van onze erfrecht specialisten: Veronique Wegter of Ellen van der Dussen.