Legaat

Een legaat is een bepaling in een testament waarmee de overledene een specifiek goed of geldbedrag nalaat aan een bepaalde persoon of instelling. Zowel roerende zaken, zoals een sieraad, schilderij of geldbedrag, als onroerende zaken, zoals een huis, kunnen legateert worden. De persoon die het legaat ontvangt, wordt een legataris genoemd. Het is belangrijk te weten dat een legataris geen erfgenaam is, maar een schuldeiser van de nalatenschap is. Dit betekent dat de legataris enkel recht heeft op het gelegateerde goed of bedrag.  

Verschillende soorten legaten 

Legaten kunnen op verschillende manieren worden vormgegeven. Dit hangt uiteraard af van de specifieke wensen van de overledene. In de praktijk komen onze advocaten erfrecht verschillende vormen van legaten tegen, zoals: het legaat tegen inbreng, het legaat van vruchtgebruik of het keuzelegaat. 

Het legaat tegen inbreng 

Bij een legaat tegen inbreng heeft de overledene in zijn of haar testament een legaat toegekend, met de verplichting voor de legataris om de waarde, of een gedeelte daarvan, aan de nalatenschap terug te betalen. Een legaat tegen inbreng wordt in een testament opgenomen wanneer de overledene wil dat een specifiek goed bij iemand terechtkomt, zonder dat zijn of haar erfgenamen daardoor benadeeld worden. Stel dat de overledene een huis aan één van zijn dochters heeft gelegateerd en daarbij heeft bepaald dat zij de waarde van het huis, bijvoorbeeld € 300.000, moet betalen aan de nalatenschap. Dit betekent dat de dochter het huis ontvangt, maar een bedrag van € 300.000 aan de nalatenschap moet afdragen. 

Het legaat van vruchtgebruik 

Een legaat van vruchtgebruik is een legaat waarbij de overledene iemand het recht geeft om een goed te gebruiken of er voordeel uit te halen, zonder dat die persoon de eigenaar van dat goed wordt. Het eigendom blijft bij de erfgenamen en de legataris krijgt het recht om het goed te gebruiken gedurende een bepaalde periode of voor het leven. Een veelvoorkomend legaat van vruchtgebruik is het recht van gebruik en bewoning van een woning. Stel dat een ouder zijn huis aan zijn kinderen nalaat, maar zijn partner het recht geeft om in dat huis te blijven wonen. De kinderen blijven de wettelijke eigenaren. Zij kunnen pas volledig over het huis beschikken zodra de partner is overleden.  

Het keuzelegaat 

Een keuzelegaat is waarbij de overledene de legataris de mogelijkheid biedt om uit verschillende goederen van de nalatenschap een keuze te maken. Een keuzelegaat kan bijvoorbeeld betrekking hebben op een verzameling van schilderijen, boeken, antiek of andere waardevolle bezittingen. In sommige gevallen wordt aan het keuzelegaat de verplichting verbonden om de waarde van het gekozen goed geheel of gedeeltelijk te vergoeden aan de nalatenschap. Dit wordt een "keuzelegaat tegen inbreng van de waarde" genoemd. Zo wordt voorkomen dat de legataris enkel de meest waardevolle bezittingen kiest, zoals het huis of andere kostbare objecten, zonder enige compensatie voor de erfgenamen.  

Wilt u meer weten over legaten of wilt u advies inwinnen? Neem dan contact op met één van onze erfrecht specialisten: Veronique Wegter of Ellen van der Dussen.