Paard in training: let op met risicoaansprakelijkheid!

Wanneer u een trainingsstal exploiteert of paarden traint voor derden, dient u ook na te denken over mogelijke aansprakelijkheidsrisico’s. Paarden zijn levende dieren en ongelukken zitten in een klein hoekje. Wie is er dan verantwoordelijk voor de schade? De eigenaar van het paard of de trainingsstal of ruiter waar het paard in training staat? Het antwoord op die vraag leest u in deze blog.

In mijn eerdere blog “Eigen schuld, dikke bult! Of toch niet?” schreef ik reeds over de aansprakelijkheid voor schade aangericht door een paard. Als hoofdregel geldt dat de eigenaar/bezitter van een paard aansprakelijk is voor de schade die ontstaat door toedoen van het paard (ex artikel 6:179 BW). Hierbij wordt uitgegaan van de situatie dat het paard schade heeft veroorzaakt, doordat het paard handelde uit eigen beweging (eigen energie). Het is dus niet noodzakelijk dat de eigenaar/bezitter zelf een verwijt kan worden gemaakt ten aanzien van het ontstaan van de schade.

Er is een uitzondering op dit uitgangspunt, namelijk wanneer het paard wordt gebruikt “in de uitoefening van beroep of bedrijf”. In dat geval verschuift de risicoaansprakelijkheid van de eigenaar/bezitter van het paard naar de bedrijfsmatige gebruiker van het paard (ex artikel 6:181 BW). De gedachte achter deze bepaling is dat degene die schade lijdt, niet wordt opgezadeld met een zoektocht naar de eigenaar/bezitter van het paard. Deze aansprakelijkheid is echter niet onbeperkt. Bij de beoordeling of er sprake is van bedrijfsmatig gebruik, moet gekeken worden naar het functioneel verband tussen het gebruik van het paard en het bedrijf. Dit is sterk afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

In 2011 deed de Hoge Raad een belangrijke uitspraak over de aansprakelijkheid van de bedrijfsmatige gebruiker. In deze zaak trapte het paard Loretta, een meisje in haar gezicht. De ouders van het meisje, stellen de eigenaar/bezitter van Loretta aansprakelijk. De eigenaar/bezitter verweert zich en stelt dat Loretta tegen betaling is ondergebracht bij een manege, waar zij wordt verzorgd en getraind, en dat de manegehouder aansprakelijk is. In deze zaak oordeelt de Hoge Raad uiteindelijk dat de manegehouder aansprakelijk is voor de schade, omdat Loretta door de manegehouder bedrijfsmatig gebruikt werd. Hierdoor verschoof de aansprakelijkheid van de eigenaar/bezitter naar de manegehouder.

Ook het gebruik door een manege van (andermans) paarden in de manegeles, wordt gezien als bedrijfsmatig gebruik. In dat kader heeft de rechtbank Oost-Brabant op 27 februari 2014 uitspraak gedaan in een zaak waar de vraag centraal stond of er sprake was van bedrijfsmatig gebruik van een paard dat gestald stond bij een manege. De rechtbank kwam tot het oordeel dat het enkele vervoeren en/of stallen van paarden (pensionstalling) onvoldoende is om de pensionstalhouder aan te merken als bedrijfsmatige gebruiker. De schade die een paard in zo een geval veroorzaakt, valt dan ook onder de risicoaansprakelijkheid van de eigenaar. Om van bedrijfsmatig gebruik te kunnen spreken moet de manege daadwerkelijk bemoeienis hebben met de training of het gebruik van een paard.

Als ondernemer is het van groot belang om afspraken goed op papier te zetten. Dit geldt ook voor ruiters die paarden voor eigenaren trainen of paardeneigenaren die hun paarden in training zetten bij een ruiter. Met een trainingsovereenkomst kunt u er voor zorgen dat er goede afspraken gemaakt worden wat betreft aansprakelijkheid. Met een trainingsovereenkomst voorkomt u een hoop discussie en getouwtrek achteraf. Zo kunt u bijvoorbeeld in een trainingsovereenkomst vastleggen dat uw aansprakelijkheid tot een bepaald maximum wordt beperkt. Dit kan bijvoorbeeld het bedrag zijn waarop uw aansprakelijkheidsverzekering aanspraak geeft. Let wel, het volledig uitsluiten van de in dit artikel beschreven risicoaansprakelijkheid is niet mogelijk.

Mocht u twijfelen over uw positie, uw mogelijke (bedrijfs)risico’s of heeft u vragen naar aanleiding van deze blog, neemt u dan gerust vrijblijvend contact op met onze specialist Martin Ueffing om te overleggen.